Cancer Research UK ontkracht de berichtgeving over hun nieuwe onderzoek naar het gateway-effect van e-sigaretten.
De term nepnieuws wordt de laatste tijd vaak gebruikt, normaal gesproken als iemand het ergens mis over heeft en zichzelf probeert in te dekken. Maar soms gebruikt het nieuws een feit en verdraait het totdat het oorspronkelijke punt onherkenbaar is.
Dat is het geval met het onderzoek van Cancer Research, waarin de Daily Mail zei: "Kinderen die e-sigaretten hebben geprobeerd, hebben 12 keer meer kans om tabak te gaan roken". Dit was zo in strijd met wat de enquête eigenlijk zei dat zowel Cancer Research UK als de NHS een weerlegging moesten uitbrengen!
De studie
Om te begrijpen waarom Cancer Research zo geïrriteerd was over hoe de media de studie afschilderde, moeten we eerst de studie begrijpen.
Het doel van het onderzoek was om te kijken of er een verband was tussen het beginnen met e-sigaretten en roken. De studie ondervroeg 1.152 11-18-jarigen. Ze vroegen of ze ooit hadden gerookt, ooit een e-sigaret hadden gebruikt en of ze beide hadden gebruikt. Het is een vervolg op een ander onderzoek zoals dit in 2017, waar we hier over pratenwaaruit bleek dat e-sigaretten kinderen niet aanzetten tot roken.
Toch is dit een belangrijk onderwerp en dus financierde Cancer Research King's College London om er meer onderzoek naar te doen. Ze probeerden uit te zoeken of het gebruik van een e-sigaret leidt tot roken (zoals mensen denken die geloven dat e-sigaretten een gateway drug zijn) of dat kinderen eerst roken en dan overstappen op e-sigaretten.
Het goede nieuws was echter dat het aantal rokende kinderen zo laag was dat het moeilijk was om een verband te vinden. Hoewel dit natuurlijk fantastisch nieuws is, maakte het het vinden van de waarheid wel moeilijk. Er waren simpelweg minder gegevens en dus was het moeilijker voor de onderzoekers om een duidelijk beeld te krijgen.
Toch konden ze gegevens verzamelen en ontdekten ze... dat e-sigaretten niet fungeerden als een toegangspoort tot roken.
Wat het onderzoek aantoonde was dat:
- 80% van de kinderen nog nooit gerookt had.
- 89% van de kinderen had nog nooit een e-sigaret gebruikt.
- Minder dan 3% (21 van de 923) van de ondervraagde kinderen had een e-sigaret gebruikt en was daarna overgestapt op sigaretten.
- De 20% van de kinderen die ooit hadden gerookt, hadden 3,5 keer meer kans om ook e-sigaretten te proberen.
Het lijkt allemaal vrij duidelijk, minder kinderen proberen sigaretten en nog minder proberen e-sigaretten.
De tegenargumenten
Dus hoe heeft de media het bij het verkeerde eind gekregen?
Als je naar de bovenstaande statistieken kijkt, zie je dat 3% van de kinderen eerst de e-sigaret probeerde en daarna overging op sigaretten. Deze omschakeling van e-sigaretten naar sigaretten is ongeveer 12x meer dan wanneer ze nooit iets zouden gebruiken.
En in eerste instantie lijkt dit groot nieuws, 12 keer is immers een groot getal. Maar er zijn een paar dingen die je moet onthouden, het belangrijkste is dat dit 21 kinderen waren op meer dan 1000 onderzochte kinderen, wat volgens de NHS op zijn best als "zwak bewijs" wordt beschouwd.
Het goede nieuws (voor e-sigaretten) is dat kinderen zich niet op dezelfde manier aangetrokken lijken te voelen tot e-sigaretten als tot sigaretten.
Hoewel het veel beter zou zijn als kinderen nooit sigaretten of e-sigaretten zouden proberen, komt dit niet in de buurt van wat de Daily Mail rapporteerde. In feite is het slechtste resultaat dat je uit dit onderzoek kunt halen dat kinderen nog steeds nicotine proberen. Het bewijst zeker niet dat e-sigaretten leiden tot roken; als e-sigaretten echt een gateway zouden zijn, zouden meer kinderen e-sigaretten hebben geprobeerd dan sigaretten, wat niet het geval was.
Zoals Cancer Research UK zei:
" Uit dit onderzoek bleek dat het even waarschijnlijk is dat het uitproberen van een e-sigaret "veroorzaakt" dat men gaat roken, als dat het uitproberen van roken "veroorzaakt" dat men een e-sigaret gaat uitproberen."
Simpel gezegd, als een kind nicotine wil proberen, zou het beide proberen.
Natuurlijk is dit niet perfect, daarom proberen we het als industrie altijd beter te doen. Al bijna een jaar zijn er beperkingen op de verkoop van e-sigaretten aan 18-plussers en mag er geen reclame voor e-sigaretten worden gemaakt. En net als andere e-sigarettenbedrijven zal SMOKO altijd proberen om alleen aan rokers en ex-rokers te verkopen.
Maar net als het onderzoek in 2017, toont dit onderzoek absoluut niet aan dat e-sigaretten kinderen naar sigaretten leiden.